Zoeken

Leven op een dodenakker

Natalia
29 mrt 2017
2 minuten om te lezen

Assen - Zondagmiddag werd er onder begeleiding van gidsen Alex Knipping en Diliana Welink van het IVN Assen een wandeling georganiseerd om op zoek te gaan naar het leven op de Zuiderbegraafplaats aan de Beilerstraat in Assen. Een groep belangstellenden verzamelde zich bij toe toegang, waar ook wat geschiedenis over de begraafplaats werd verteld.

Als deel van het Asserbos is de begraafplaats niet het oudste deel waar mensen begraven werden. In de Middeleeuwen was er naast de Abdijkerk (waar nu het Drents Museum is gevestigd) een begraafplaats. Na het ontvangen van de stadsrechten, is door Lodewijk Napoleon besloten dat men niet meer in de stad begraven mocht worden. In 1820 ontstond zo de Noorderbegraafplaats, waarna in 1892 de Zuiderbegraafplaats in gebruik kwam. Vanaf de jaren '50 is de Boskamp de rustplaats voor de overledenen. "Maar voor geschiedenis zijn we hier niet, dat is een andere wandeling", geeft Alex aan.

De Zuiderbegraafplaats is opgedeeld in twee delen: de oude gedeelten uit 1892 en 1925, bij de toegangspoort en het nieuwe gedeelte uit 1941, wat is opgedeeld door een haag. Eén deel zijn koopgraven, die eeuwig zullen blijven. Het andere gedeelte zijn de huurgraven. De meesten daarvan zijn al geruimd.

Waarvoor we hier wel zijn is het leven. Dat is er genoeg te vinden. Om het te zien, worden loepjes uitgedeeld. Daarmee is het leven dat met het blote oog bijna niet te zien goed zichtbaar. Soms moet je even op de knieën om het een en ander te bewonderen. Hetgeen het meest opvalt is het mos, dat overal lijkt te groeien. Op de grond, bomen, en zelf op de grafstenen. "Mos groeit waar andere planten niet kunnen groeien", verklaart Diliana. "Voor elk leven geldt het zelfde: Het is niet waar je goed kan groeien, maar waar je beter kan groeien dan anderen". Mos heeft geen wortels waardoor het voedsel opneemt, maar neemt het op door het blad.

Er zijn heel veel soorten verschillende mossen. Op deze begraafplaats vind men er velen, met namen als pluisjesmos, gewoon boogsterren, haarmos mos en verschillende korstmossen. En niet alleen mossen leven op het terrein, maar ook algen, insecten, vogels en zoogdieren leven er. Dicht bij de grond komt men sporen ervan tegen; omgewoeld mos, waar een merel naar insecten heeft gezocht, sporen door de algen waar slakken of rupsen zich tegoed hebben gedaan aan dit voedsel of veren, waar een vogel is aangevallen door een andere vogel, marter of ander klein roofdier.

Ook symbolen van het leven ziet men terug op de Zuiderbegraafplaats. Graftrommels ontstonden ongeveer een eeuw geleden. In de trommels werden kransen - vaak verwijzend naar eeuwig groenn - van zink of stof geplaatst, een teken van eeuwig leven. Vele trommels hebben de tand des tijds niet doorstaan. Op de stenen vind men ook tekenen van eeuwig leven. Rozen (al dan niet geknakt), papaver (ook wel slaapbol genoemd), laurier, palmtakken, olijftakken, druiventrossen , treurwilgen en eikenbladeren symboliseren kracht, overwinning en duurzaamheid.

Het IVN Assen organiseert regelmatig excursies in en rond de stad. Dezen zijn op de site van het IVN Assen aangekondigd.